De Muze’s van Zamenhof

Jan van der Horn 

Door Emiel L. Van der Pol

Jan van der Horn heeft als medium fotografie, hij maakt in zijn atelier landschappen van papier, klei, karton en koper en schildert een achtergrond, als een decorbouwer. Langzaam verandert zijn atelier in een fotostudio waar hij zijn theatrale decor vervolgens uitlicht en fotografeert. Eenzaam en alleen werkt hij aan zijn oeuvre, vandaar dat er een verlangen is naar een Muze, ter inspiratie.  Wie schetst zijn verbazing, een flits, een wolkje en daar daar zit ze dan. 

Hoog op zijn camerakast in de studio van Jan van der Horn. De personificatie van inspiratie. Omgeven door onwerkelijk licht kijkt ze uitdagend de wereld in. Heel koket blijft ze nét buiten ieders bereik. Waag een brutaal sprongetje om haar te grijpen en ze dartelt giechelend weg, ongrijpbaar. De Muze, een mythisch wezen uit een tijd waarin men nog in inspiratie geloofde. De blinde liefde voor,  afhankelijkheid van, en hunkering naar zijn muze is de mannelijke variant van hysterie. De muze is de redding én de ondergang van de kunstenaar.

Jan van der Horn mag zich gelukkig prijzen. Hij heeft niet één, maar een hele reeks muze’s voor zijn lens gekregen. Ze zijn zeer kieskeurig en verschijnen maar héél eventjes, wanneer het licht in zijn studio perfect valt en zijn speciale lokharp onberispelijk gestemd is.

Ze plagen hem, dagen hem uit en testen de grenzen van zijn geduld. Al tokkelend op hun supersonische harpen spelen ze met de geesten van scheppende kunstenaars zoals van Jan van der Horn.

Maar het is het waard natuurlijk, zonder weerstand bestaat er immers geen kunst. Hoewel de muzen zelf  steeds door zijn vingers glippen, weet hij door zijn lange ervaring als professioneel fotograaf deze bliksemflits ontmoetingen wel te vangen op de gevoelige plaat.

 Mag een kunstenaar nog dromen van een onbereikbare, ideale vrouw? De beschuldiging van objectificatie is immers snel gemaakt. Wat Jan van der Horn betreft is dit dromen niet alleen toegestaan, het is zelfs het vuur wat zijn kunstenaarschap brandend houdt. Hij heeft zijn studio ingericht als een klein theater. Het is een plek waar meer ruimte is voor magie dan gebruikelijk in Amsterdam Noord. Natuurlijk bestaan de vrouwen die zijn studio betreden niet enkel ter inspiratie van de fotograaf. Hij biedt ze wel een setting waarbinnen ze deze rol heel eventjes kunnen vervullen. Model en fotograaf delen in een klein momentje een parallel universum waarin grootse verhalen en verlangens leidend zijn. De waan van de dag wordt ingewisseld voor de waan van creatie.

Beelden : Jan van der Horn (c)
Tekst: Emiel van der Pol / 2019

website